เมื่อเวลา 09.09 น.วันที่ 24 กค.65 ที่ พลับพลารับเสด็จสมเด็จพระเจ้าตากสิน วัดขวางชัยภูมิ หมู่ที่ 1 ต.คอรุม อ.พิชัย จ.อุตรดิตถ์ นายพยงค์ ยาเภา รอง ผวจ.อุตรดิตถ์ ประธานในพีธีพิธีบวงสรวงอัญเชิญรูปเหมือนพระศรีสุริยวงศ์
โดยมี นายสรุศักดิ์ วงศ์ตั้ง นายอำเภอพิชัย พลตรี ทวีศักดิ์ วงศ์ทวีทรัพย์ ผู้บัญชาการ กองพลพัฒนาที่ 3 ค่ายสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ พ.ต.อ. สมศักดิ์ อู่ตุ้ม รอง ผบก.ภ.จว.อุตรดิตถ์ พ.อ.เทพฤทธิ์ เรือนคำ รองเสนาธิการ มทบ.35 พ.อ. วิสูตร นุชน้อมบุญ สัสดี จ.อุตรดิตถ์ พ.ต.อ โยธิน ยากองโค ผกก.สภอ. พิชัย นางสุวลักษณ์ มูลหล้า ผอ.สนง.พระพุทธศาสนา ส.ต.ต.หญิงกนกกาญจนา ลอยพงษ์ศรี แทนวัฒนธรรมจังหวัดฯ นายผจญ พูลต้วง นายก อบต.คอรุม นาย มานพ ยากองโค ประธานชมรมผู้ศรัทธา สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช และ กลุ่มรวมพลคนรักพระยาพิชัยดาบหัก ประธานผู้จัด สร้าง รูปเหมือน (พระยาศรีสุริวงศ์ ) “พระเมืองไชย เจ้าผู้ครองนครแพร่ ลำดับ องค์ ที่ ๒๑พร้อมด้วยข้าราชการฯ ทหาร ตำรวจ พลเรือน ผู้แทนองค์กร ปกครอง ส่วนท้องถิ่น กำนัน ผู้ใหญ่ บ้าน นักเรียน นักศึกษา พ่อค้า คณะศรัธทาให้การต้อนรับ
ซึ่งมีเจ้าคุณ พระปัญญากรโมลี เจ้าคณะจังหวัดอุตรติตถ์ เจ้าอาวาส วัดท่าไม้เหนือ อ.พิชัย จ.อุตรดิตถ์ ท่านคุณเจ้า พระราชเขมากร เจ้าคณะจังหวัดแพร่ เจ้าอาวาส วัดพระบาทมิ่งเมืองวรวิหาร อ.เมือง จ.แพร่ ท่าน เจ้าคุณ พระศรีปริยัติวิมล รองเจ้าคณะจังหวัดอุตรดิตถ์. เจ้าอาวาสวัดคลองโพธิ์ พระอารามหลวง,อ.เมือง จ.อุตรดิตถ์ท่าน เจ้าคุณ พระอุดมปิฎก เจ้าคณะอำเภอพิชัยผู้ช่วยเจ้าอาวาส วัดคลองโพธิ์ พระอารามหลวง อ.เมือง จ.อุตรติตถ์ พระอาจารย์ สุกิน ธมมธีโร สำนักปรกเจริญธรรม จ.ฉะเชิงเทรา นาย มานพ ยากองโค ประธานชมรมผู้ศรัทธา สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช และ กลุ่มรวมพลคนรักพระยาพิชัยดาบหัก ประธานผู้จัด สร้าง รูปเหมือน (พระยาศรีสุริวงศ์ ) “พระเมืองไชย เจ้าผู้ครองนครแพร่ ลำดับ องค์ ที่ 21 ในสมัยกรุงธนบุรีกล่าวรายงานว่าการจัดสร้างรูปเหมือน(พระยาศรีสุริวงศ์ )เพื่อเชิดชูวีรกรรม ของ เจ้าเมืองแพร่ และองค์ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ท่านพ่อ พระยาพิชัยดาบหัก เมื่อ 251 ปีที่ผ่านมา ในอดีต ที่ ทำให้ เมืองแพร่ ได้ เป็น เอกราช เป็น ชาติไทย จนมาถึง ทุกวันนี้
ประวัติ ของ (พระยาศรีสุริวงศ์ ) “พระเมืองไชย” หรือ “มังไชย” ทรงเป็นเจ้าผู้ครองนครแพร่ องค์ที่ 21 ท่านเป็นชาวล้านนาซึ่งได้ครองเมืองแพร่มาตั้งแต่สมัยยังเป็นเมืองขึ้นพม่า และได้เป็นหนึ่งในทัพล้านนาที่ถูกเกณฑ์มาในทัพฝ่ายเหนือของเนเมียวสีหบดีเพื่อตีกรุงศรีอยุธยาด้วย แต่พระเมืองไชยนั้นเห็นว่าพระเจ้ากรุงศรีอยุธยามีพระคุณอยู่ จึงไม่ยอมสู้รบแต่พากองทัพเมืองแพร่ถอยหนีไป ต่อมาปี พุทธศักราช 2315 ต้นปี
ครั้งเมื่อศึกตีเมืองนครพิงค์ เชียงใหม่ ครั้งที่พระยาพิชัย เจ้าเมืองพิชัย จึงได้ชักชวนเข้ามาสวามิภักดิ์ต่อ ต่อองค์สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ณ.เมืองพิชัย สันนิษฐานว่าคือ พลับพารับเสด็จ แห่ง วัดขวางชัยภูมิเรา ในปัจจุบันแล้วจึงได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น (พระยาศรีสุริวงศ์) ทำให้เมืองแพร่ขึ้นกับสยามมานับแต่นั้นโดย (พระยาศรีสุริวงศ์ )เจ้าเมืองแพร่ และ พระยาพิชัย เจ้าเมืองพิชัย มีหน้าที่ในการ สืบราซการข่าวของพม่าในหัวเมืองล้านนาตอนล่างอย่างเมือง แพร่ เมือง น่าน เมือง ลำปาง เพื่อคอยฝ้าระวัง ข้าศึกจากเมืองเชียงใหม่ ซึ่งเป็นหัวเมืองของพม่าอยู่ในเวลานั้น ได้กะเกณฑ์ผู้คนคอยระวังเหตุและส่งหนังสือรายงานข้อราซการพม่าลงไปถวาย (สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช) ณ.กรุงธนบุรี
และหลังจากสิ้นแผ่นดิน สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี สิ้นสุดลง เจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก ได้ ปราบดาภิเษก ขึ้นเป็น พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก รัชกาลที่ 1 ประถมกษัตริย์ แห่งราชวงศ์จักรีก็ได้ทรง ถอน ยศ (พระยาศรีสุริวงศ์ ) ออกจาก เจ้าผู้ครองนครแพร่ และได้ทรง พระราชทานนาม ขึ้นใหม่ เป็น (พระเมืองไชย) ลงไปช่วยราชการ อยู่ ณ.กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ ถึงแม้ท่าน จะไม่ได้ ดำรงตำแหน่ง เป็น เจ้าผู้ครองนครแพร่ ในยุด สมัย ของ กรุงรัตนโกสินทร์ แต่ท่านก็มิเคยย่อท้อ หรือสิ้นหวัง ที่จะสร้างวีรกรรมอันเป็นคุณประโยชน์ ให้กับบ้านเมืองลงเลยแม้แต่น้อย
ในปี พุทธศักราช 2330 พระเมืองไชย ได้ร่วมกับเจ้าฟ้ากอง เจ้าฟ้าเมืองยอง ยกกองทัพไปตีพม่าที่ปกครองเมืองเชียงแสนจนได้รับชัยชนะ สามารถจับตัว อาปรกามณี (พะแพหวุ่น) เมียวหวุ่นเมืองเชียงแสน ส่งตัวไปถวายให้ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ 1ได้สำเร็จ จึงทำให้ เมืองเชียงแสน นั้นหลุดพ้นการปกครองจากพม่า จึงเป็น จังหวัดเชียงราย ของประเทศไทยเราจนมาถึงทุกวันนี้
ณัฐวัฒน์ ราชประสิทธิ์ หน.ศูนย์ข่าวไทยนิวส์อุตรดิตถ์
ฟาเรฮัก รัตน์ทวีป ข่าว
